Việc công ty chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi và cuộc sống của người lao động. Theo Bộ luật Lao động 2019, người lao động có quyền yêu cầu bồi thường khi bị công ty sa thải hoặc chấm dứt hợp đồng không đúng quy định. Vậy, người lao động được bồi thường những gì và làm thế nào để bảo vệ quyền lợi? Trong bài viết này, Công ty luật ACC sẽ phân tích chi tiết các quy định pháp luật, mức bồi thường, và hướng dẫn cách xử lý tranh chấp hiệu quả.
Thế nào là chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật?
Theo Điều 36 và Điều 122 Bộ luật Lao động 2019, công ty chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật khi:

-
Không có căn cứ pháp lý để sa thải hoặc chấm dứt hợp đồng, ví dụ:
-
Sa thải người lao động không thuộc các trường hợp được quy định tại Điều 122 (vi phạm nghiêm trọng nội quy lao động, tham ô, tiết lộ bí mật kinh doanh...).
-
Chấm dứt hợp đồng với lý do không được pháp luật cho phép (ví dụ: vì người lao động mang thai, nghỉ thai sản, hoặc tham gia công đoàn).
-
-
Không tuân thủ trình tự, thủ tục:
-
Không thông báo trước theo thời hạn quy định (30-45 ngày tùy loại hợp đồng, theo Điều 36).
-
Không tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động (Công đoàn) khi sa thải (Điều 122 Khoản 2).
-
-
Vi phạm các trường hợp cấm chấm dứt hợp đồng (Điều 123), như:
-
Người lao động đang nghỉ ốm đau, điều trị tai nạn lao động, hoặc bệnh nghề nghiệp.
-
Lao động nữ mang thai, nuôi con dưới 12 tháng tuổi, hoặc đang nghỉ thai sản.
-
Người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu.
-
Người lao động đang trong thời gian xem xét kỷ luật lao động.
-
Quyền lợi của người lao động khi bị chấm dứt hợp đồng trái pháp luật
Khi công ty chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, người lao động được hưởng bồi thường theo Điều 41 Bộ luật Lao động 2019, bao gồm:
1. Nhận lại công việc hoặc bồi thường tiền lương
-
Nhận lại công việc: Công ty phải:
-
Phục hồi công việc theo hợp đồng lao động ban đầu.
-
Trả tiền lương, đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho khoảng thời gian người lao động không được làm việc.
-
Bồi thường thêm ít nhất 2 tháng tiền lương thực trả (lương theo hợp đồng).
-
-
Bồi thường thay vì nhận lại công việc: Nếu người lao động không muốn quay lại làm việc, công ty phải:
-
Bồi thường ít nhất 2 tháng tiền lương thực trả.
-
Trả trợ cấp thôi việc hoặc trợ cấp mất việc làm (nếu đủ điều kiện, theo Điều 46 và Điều 47).
-
2. Tiền lương và các khoản bảo hiểm
-
Tiền lương: Công ty phải trả toàn bộ tiền lương cho thời gian người lao động bị chấm dứt trái pháp luật, tính từ ngày chấm dứt đến ngày được phục hồi hoặc thỏa thuận bồi thường.
-
BHXH, BHYT, BHTN: Công ty phải đóng bổ sung các khoản BHXH, BHYT, BHTN cho khoảng thời gian bị chấm dứt, đảm bảo quyền lợi liên tục của người lao động.
3. Trợ cấp thôi việc hoặc mất việc làm
-
Trợ cấp thôi việc (Điều 46): Nếu người lao động làm việc từ 12 tháng trở lên, công ty phải trả ít nhất 1/2 tháng lương thực trả cho mỗi năm làm việc (trừ thời gian đã tham gia BHTN).
-
Trợ cấp mất việc làm (Điều 47): Nếu công ty chấm dứt hoạt động hoặc thay đổi cơ cấu, mỗi năm làm việc được trợ cấp ít nhất 1 tháng lương thực trả, tối thiểu 2 tháng lương.
4. Bồi thường thiệt hại khác (nếu có)
-
Nếu người lao động chứng minh được thiệt hại thực tế (ví dụ: chi phí tìm việc mới, tổn thất tinh thần), công ty có thể phải bồi thường thêm theo thỏa thuận hoặc quyết định của Tòa án.
Xử phạt công ty chấm dứt hợp đồng trái pháp luật
Theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP, công ty chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật có thể bị xử phạt hành chính:

-
Mức phạt:
-
Từ 2,000,000 đến 8,000,000 đồng (1-10 người lao động bị vi phạm).
-
Từ 8,000,000 đến 80,000,000 đồng (tùy số lượng người lao động, tối đa 301 người trở lên).
-
-
Biện pháp khắc phục:
-
Buộc công ty nhận lại người lao động và phục hồi quyền lợi.
-
Trả tiền lương, đóng BHXH, BHYT, BHTN cho thời gian bị chấm dứt trái pháp luật.
-
Bồi thường theo quy định tại Điều 41 Bộ luật Lao động 2019.
-
Người lao động cần làm gì khi bị chấm dứt hợp đồng trái pháp luật?
1. Kiểm tra hợp đồng lao động và quy định pháp luật
-
Xem xét lý do chấm dứt hợp đồng trong thông báo sa thải hoặc quyết định chấm dứt có phù hợp với Điều 122 và Điều 123 Bộ luật Lao động 2019 không.
-
Kiểm tra trình tự, thủ tục chấm dứt (thông báo trước, tham khảo Công đoàn) có đúng quy định không.
-
Lưu giữ bằng chứng: Hợp đồng lao động, bảng lương, thông báo chấm dứt, email, tin nhắn liên quan.
2. Thương lượng với công ty
-
Gửi văn bản yêu cầu công ty giải thích lý do chấm dứt và đề nghị phục hồi công việc hoặc bồi thường theo Điều 41.
-
Thương lượng để đạt thỏa thuận về tiền lương, bồi thường, và các quyền lợi khác.
-
Lưu biên bản thương lượng để làm căn cứ nếu tranh chấp tiếp diễn.
3. Yêu cầu hòa giải
-
Nếu thương lượng không thành, gửi yêu cầu đến Hòa giải viên lao động tại Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội địa phương (Điều 187 Bộ luật Lao động 2019).
-
Thời gian hòa giải: 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận yêu cầu.
-
Kết quả: Lập biên bản hòa giải thành hoặc không thành để chuyển sang bước tiếp theo.
4. Yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động
-
Nếu cả hai bên đồng ý, tranh chấp có thể được giải quyết bởi Hội đồng trọng tài lao động trong 30 ngày (Điều 189).
-
Quyết định của Hội đồng có giá trị thi hành, trừ khi một bên yêu cầu Tòa án can thiệp.
5. Khởi kiện tại Tòa án
-
Nếu các phương thức trên không hiệu quả, người lao động có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi công ty đặt trụ sở (Điều 190).
-
Hồ sơ khởi kiện:
-
Đơn khởi kiện (theo mẫu Tòa án).
-
Bản sao hợp đồng lao động, thông báo chấm dứt, biên bản hòa giải không thành (nếu có).
-
CMND/CCCD và các tài liệu chứng minh (bảng lương, tin nhắn...).
-
-
Thời hiệu khởi kiện: 1 năm kể từ ngày phát hiện hành vi chấm dứt trái pháp luật.
6. Khiếu nại đến cơ quan chức năng
-
Gửi đơn khiếu nại đến Thanh tra Sở Lao động – Thương binh và Xã hội để yêu cầu kiểm tra và xử phạt công ty (Nghị định 24/2018/NĐ-CP).
-
Thanh tra lao động có thể buộc công ty bồi thường và phục hồi quyền lợi cho người lao động.
Một số lưu ý cho người lao động
-
Lưu giữ bằng chứng: Giữ hợp đồng lao động, thông báo chấm dứt, bảng lương, và các trao đổi với công ty để làm căn cứ giải quyết tranh chấp.
-
Kiểm tra thời hiệu: Nộp đơn khiếu nại hoặc khởi kiện trong 1 năm kể từ ngày bị chấm dứt hợp đồng để tránh mất quyền lợi.
-
Tư vấn pháp lý sớm: Liên hệ Công ty luật ACC để được hỗ trợ đánh giá tình huống, soạn thảo văn bản, và đại diện giải quyết tranh chấp.
-
Theo dõi quyền lợi BHXH: Đảm bảo công ty đóng bổ sung BHXH, BHYT, BHTN cho thời gian bị chấm dứt trái pháp luật.
Dịch vụ tư vấn pháp luật lao động của Công ty luật ACC
Công ty luật ACC cung cấp dịch vụ pháp lý chuyên sâu, hỗ trợ người lao động và doanh nghiệp trong các vấn đề liên quan đến chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật:
-
Tư vấn pháp lý:
-
Giải thích chi tiết Điều 41, Điều 122, Điều 123 Bộ luật Lao động 2019 và Nghị định 12/2022/NĐ-CP về bồi thường khi chấm dứt hợp đồng trái pháp luật.
-
Đánh giá hợp đồng lao động và thông báo chấm dứt để xác định hành vi vi phạm của công ty.
-
-
Hỗ trợ thương lượng:
-
Soạn thảo văn bản yêu cầu công ty phục hồi công việc hoặc bồi thường.
-
Đại diện thương lượng để đạt thỏa thuận tối ưu về tiền lương và quyền lợi.
-
-
Hỗ trợ hòa giải và khởi kiện:
-
Chuẩn bị hồ sơ và đại diện hòa giải tại Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội.
-
Soạn đơn khởi kiện và đại diện tại Tòa án nhân dân để đòi bồi thường.
-
-
Hỗ trợ doanh nghiệp:
-
Tư vấn trình tự, thủ tục chấm dứt hợp đồng lao động đúng pháp luật.
-
Soạn thảo thông báo chấm dứt, nội quy lao động, và thỏa thuận bồi thường.
-
-
Tư vấn BHXH và quyền lợi khác:
-
Hỗ trợ yêu cầu công ty đóng bổ sung BHXH, BHYT, BHTN.
-
Tư vấn trợ cấp thôi việc, mất việc làm, và các quyền lợi liên quan.
-
Tại sao chọn Công ty luật ACC?
-
Chuyên môn cao: Đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực lao động và giải quyết tranh chấp.
-
Dịch vụ toàn diện: Từ tư vấn, soạn thảo văn bản, đến đại diện pháp lý.
-
Cam kết hiệu quả: Đảm bảo quyền lợi tối ưu cho người lao động theo quy định pháp luật.
Để được hỗ trợ chi tiết, bạn có thể tham khảo các dịch vụ liên quan:
-
Dịch vụ thành lập công ty
-
Dịch vụ kế toán thuế
Chi phí dịch vụ:
-
Bảng giá dịch vụ thành lập doanh nghiệp
-
Bảng giá dịch vụ kế toán thuế
Liên hệ Công ty luật ACC
Công ty Luật ACC
-
Văn phòng Quận Tân Bình: 270-272 Cộng Hòa, P.102 Lầu 1 Tòa Nhà NK, Phường 13, Quận Tân Bình, TP.HCM.
Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00 AM – 5:00 PM). -
Văn phòng Huyện Củ Chi: 233 Nguyễn Thị Lắng, Ấp Phú Lợi, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP.HCM.
Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00 AM – 5:00 PM). -
Tổng đài tư vấn miễn phí: (028) 3811 0987 (20 line).
-
Hotline: 093 8830 883.
-
Email: lshuynhcongdung@gmail.com
-
Website: https://congtyaccvietnam.com/
Hãy liên hệ Công ty luật ACC ngay hôm nay để được tư vấn về bồi thường khi công ty chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, đảm bảo quyền lợi của bạn được bảo vệ một cách chuyên nghiệp và đúng quy định pháp luật!