Đây là một câu hỏi rất quan trọng đối với các chủ Hộ kinh doanh cá thể (HKD), bởi việc tuân thủ các quy định về kế toán sẽ giúp hộ kinh doanh hoạt động đúng luật, minh bạch tài chính và tránh các rủi ro về thuế. Câu trả lời không hoàn toàn là "có" hay "không" mà phụ thuộc vào quy mô doanh thu và phương pháp nộp thuế của hộ kinh doanh.
CÔNG TY LUẬT ACC sẽ làm rõ vấn đề này theo các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, đặc biệt là Thông tư 88/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ kế toán cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.
Các Trường Hợp Hộ Kinh Doanh Bắt Buộc Phải Làm Kế Toán (Lập Sổ Sách Kế Toán)
Theo Điều 2 Thông tư 88/2021/TT-BTC và các quy định liên quan, hộ kinh doanh bắt buộc phải thực hiện chế độ kế toán (tức là lập sổ sách kế toán, chứng từ kế toán) nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

-
Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai:
-
Đây là trường hợp phổ biến nhất mà hộ kinh doanh bắt buộc phải làm kế toán.
-
Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai bao gồm:
-
Hộ kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở lên (trừ một số trường hợp được miễn thuế GTGT và TNCN).
-
Hộ kinh doanh thuộc diện phải nộp thuế theo phương pháp kê khai do có ngành nghề, lĩnh vực đặc thù (ví dụ: kinh doanh hóa đơn, dịch vụ tư vấn quản lý doanh nghiệp, dịch vụ làm thủ tục về thuế, hải quan...).
-
Hộ kinh doanh tự nguyện nộp thuế theo phương pháp kê khai, dù chưa đạt đến ngưỡng doanh thu bắt buộc.
-
-
Khi nộp thuế theo phương pháp kê khai, hộ kinh doanh sẽ phải kê khai doanh thu, chi phí thực tế và xác định số thuế phải nộp. Để làm được điều này, việc ghi chép sổ sách kế toán là không thể thiếu.
-
-
Hộ kinh doanh có quy mô lớn:
-
Mặc dù Thông tư 88/2021/TT-BTC quy định rằng hộ kinh doanh quy mô lớn phải áp dụng chế độ kế toán, nhưng việc xác định "quy mô lớn" này thường được hiểu là những hộ kinh doanh đạt đến mức doanh thu từ 3 tỷ đồng/năm trở lên (đối với lĩnh vực thương mại, dịch vụ) hoặc 1 tỷ đồng/năm (đối với lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và xây dựng) hoặc có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm từ 10 người trở lên, theo các tiêu chí của doanh nghiệp siêu nhỏ. Thực tế, những hộ này thường đã chuyển sang phương pháp kê khai thuế.
-
Tóm lại: Nếu bạn là hộ kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở lên và đang nộp thuế theo phương pháp kê khai, hoặc tự nguyện nộp thuế theo phương pháp kê khai, thì bắt buộc phải làm kế toán và tuân thủ Thông tư 88/2021/TT-BTC.
Các Trường Hợp Hộ Kinh Doanh Không Bắt Buộc Làm Kế Toán
-
Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán:
-
Đây là các hộ kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng bắt buộc phải kê khai hoặc thuộc diện được phép nộp thuế khoán (thường là các hộ kinh doanh nhỏ, không sử dụng hóa đơn thường xuyên).
-
Với phương pháp khoán, cơ quan thuế sẽ ấn định một mức doanh thu và mức thuế cố định mà hộ kinh doanh phải nộp hàng tháng/quý. Do đó, việc ghi chép sổ sách kế toán chi tiết không phải là bắt buộc để xác định nghĩa vụ thuế.
-
Tuy nhiên, dù không bắt buộc, việc ghi chép cơ bản về thu chi vẫn được khuyến khích để chủ hộ dễ dàng quản lý tài chính, đối chiếu dòng tiền và kiểm soát hiệu quả kinh doanh.
-
-
Hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm:
-
Các hộ kinh doanh này được miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy định.
-
Do đó, họ không thuộc diện phải kê khai thuế GTGT và TNCN, và thường không bắt buộc phải làm kế toán một cách đầy đủ theo Thông tư 88/2021/TT-BTC. Tuy nhiên, vẫn cần theo dõi doanh thu để chứng minh mình thuộc diện được miễn thuế.
-
Chế Độ Kế Toán Cho Hộ Kinh Doanh Bắt Buộc Lập Sổ Sách
Đối với các hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc làm kế toán, họ sẽ áp dụng chế độ kế toán theo Thông tư 88/2021/TT-BTC, bao gồm:
-
Lập và lưu trữ chứng từ kế toán:
-
Các chứng từ cơ bản như phiếu thu, phiếu chi, phiếu nhập kho, phiếu xuất kho, bảng thanh toán tiền lương... phải được lập đầy đủ, kịp thời, chính xác và lưu trữ theo quy định của Luật Kế toán.
-
Chứng từ điện tử cũng được công nhận nếu đáp ứng các yêu cầu về tính toàn vẹn và bảo mật.
-
-
Mở và ghi sổ kế toán:
-
Hộ kinh doanh cần mở các sổ kế toán cần thiết để theo dõi các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC, có 7 loại sổ cơ bản được hướng dẫn:
-
Sổ tiền mặt (S1-HKD)
-
Sổ tiền gửi ngân hàng (S2-HKD)
-
Sổ chi tiết doanh thu (S3-HKD)
-
Sổ chi tiết vật tư, công cụ, sản phẩm, hàng hóa (S4-HKD)
-
Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh (S5-HKD)
-
Sổ phải thu khách hàng (S6-HKD)
-
Sổ phải trả người bán (S7-HKD)
-
-
Việc ghi sổ phải kịp thời, rõ ràng, đầy đủ, và đảm bảo tính chính xác, trung thực.
-
-
Lập báo cáo thuế định kỳ:
-
Dựa trên sổ sách kế toán, hộ kinh doanh sẽ lập các báo cáo thuế (thuế GTGT, thuế TNCN) theo tháng hoặc quý và nộp cho cơ quan thuế.
-
Lưu ý: Pháp luật hiện hành không bắt buộc hộ kinh doanh phải thuê kế toán viên chuyên nghiệp hoặc có người chịu trách nhiệm kế toán như doanh nghiệp. Chủ hộ kinh doanh có thể tự mình thực hiện công việc kế toán, miễn là đảm bảo đúng quy định. Tuy nhiên, việc thuê dịch vụ kế toán chuyên nghiệp sẽ giúp đảm bảo tính chính xác, kịp thời và tuân thủ pháp luật, đặc biệt khi quy mô kinh doanh lớn hơn hoặc các giao dịch phức tạp.
Tại Sao Việc Làm Kế Toán Rất Cần Thiết Cho Hộ Kinh Doanh?
Dù có bắt buộc hay không, việc làm kế toán (dù là ở mức đơn giản nhất) mang lại nhiều lợi ích cho hộ kinh doanh:

-
Quản lý tài chính hiệu quả: Giúp chủ hộ nắm rõ doanh thu, chi phí, lợi nhuận, công nợ, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt.
-
Minh bạch với cơ quan thuế: Có sổ sách rõ ràng giúp giải trình khi cơ quan thuế kiểm tra, đối chiếu, tránh bị phạt do vi phạm.
-
Nâng cao uy tín: Khi có sổ sách, chứng từ đầy đủ, hộ kinh doanh sẽ tạo được sự tin cậy với đối tác, nhà cung cấp, và ngân hàng khi cần vay vốn.
-
Dễ dàng chuyển đổi lên công ty: Khi có ý định mở rộng và chuyển đổi thành công ty, việc có hệ thống kế toán nền tảng sẽ giúp quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi hơn rất nhiều.
Dịch Vụ Kế Toán Thuế Cho Hộ Kinh Doanh Tại CÔNG TY LUẬT ACC
Để giúp các hộ kinh doanh an tâm tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh, tránh các sai sót và rủi ro về thuế, CÔNG TY LUẬT ACC cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ toàn diện về kế toán thuế cho hộ kinh doanh:
-
Tư vấn quy định: Giải thích rõ ràng các quy định về kế toán và thuế áp dụng cho hộ kinh doanh của bạn, giúp bạn hiểu rõ nghĩa vụ của mình.
-
Hướng dẫn và thiết lập sổ sách: Hướng dẫn cách lập và ghi chép các sổ sách kế toán theo Thông tư 88/2021/TT-BTC một cách đơn giản, dễ hiểu nhất.
-
Thực hiện dịch vụ kế toán trọn gói: Nếu bạn không có thời gian hoặc không muốn tự mình thực hiện, chúng tôi sẽ thay mặt bạn:
-
Lập và lưu trữ chứng từ kế toán.
-
Ghi sổ sách kế toán đầy đủ và chính xác.
-
Kê khai và nộp các loại thuế định kỳ (thuế môn bài, GTGT, TNCN).
-
Tư vấn các vấn đề phát sinh về thuế.
-
Đại diện làm việc với cơ quan thuế khi cần.
-
Chúng tôi cam kết mang lại dịch vụ chuyên nghiệp, giúp bạn tuân thủ pháp luật và tối ưu hóa chi phí. Bạn có thể tham khảo bảng giá dịch vụ kế toán thuế của chúng tôi.
Thông tin liên hệ CÔNG TY LUẬT ACC:
-
Văn phòng Quận Tân Bình: 270-272 Cộng Hòa, P.102 Lầu 1 Tòa Nhà NK, Phường 13, Quận Tân Bình, TP.HCM
-
Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00 AM – 5:00 PM)
-
-
Văn phòng Huyện Củ Chi: 233 Nguyễn Thị Lắng, Ấp Phú Lợi, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP.HCM
-
Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00 AM – 5:00 PM)
-
-
Tổng đài tư vấn miễn phí: (028) 3811 0987 (20 line)
-
Hotline: 093 883 0 883
-
Email liên hệ: lshuynhcongdung@gmail.com
-
Website: https://congtyaccvietnam.com/
Kết Luận
Có, hộ kinh doanh có thể bị bắt buộc làm kế toán nếu thuộc diện nộp thuế theo phương pháp kê khai hoặc có quy mô lớn. Ngay cả khi không bắt buộc, việc ghi chép sổ sách kế toán vẫn là một hoạt động vô cùng cần thiết để quản lý tài chính hiệu quả và đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật.
Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào về nghĩa vụ kế toán của hộ kinh doanh hoặc cần hỗ trợ thực hiện, đừng ngần ngại liên hệ với CÔNG TY LUẬT ACC để được tư vấn kịp thời và chính xác nhất!