Di chúc miệng

Di chúc miệng

Ngày đăng: 26/05/2025 11:09 AM

    Di chúc là căn cứ pháp lý quan trọng thể hiện ý chí của người để lại tài sản sau khi qua đời. Trong một số trường hợp đặc biệt, pháp luật Việt Nam cho phép lập di chúc miệng – hình thức được chấp nhận khi người để lại di chúc không thể lập văn bản. Tuy nhiên, hình thức này chỉ hợp pháp khi tuân thủ đúng điều kiện luật định. Cùng Công ty Luật ACC tìm hiểu rõ hơn qua bài viết sau.

    Di chúc miệng

     

    Di chúc miệng là gì?

    Theo Điều 629 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc miệng là hình thức di chúc do người để lại di sản thể hiện bằng lời nói trong trường hợp tính mạng bị đe dọa nghiêm trọng, không thể lập di chúc bằng văn bản.

    Ví dụ: Người bị tai nạn bất ngờ, bệnh nặng đến mức không thể viết hoặc ký tên, hoặc gặp thiên tai, thảm họa khiến việc lập di chúc văn bản không khả thi.

    Điều kiện để di chúc miệng hợp pháp

    Để di chúc miệng có giá trị pháp lý, cần đáp ứng đủ các điều kiện sau:

    • Người lập di chúc miệng phải trong tình trạng tính mạng bị đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản.

    • Có ít nhất hai người làm chứng chứng kiến trực tiếp việc người đó tuyên bố nội dung di chúc.

    • Ngay sau khi người lập di chúc miệng thể hiện ý chí, người làm chứng phải ghi chép lại bằng văn bản và cùng ký tên.

    • Trong thời hạn 05 ngày làm việc, văn bản ghi lại nội dung di chúc miệng phải được công chứng, chứng thực hoặc có xác nhận của cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo hiệu lực.

    Trường hợp nào không được công nhận di chúc miệng?

    • Người lập di chúc không trong tình trạng nguy cấp, vẫn đủ khả năng lập di chúc bằng văn bản.

    • Thiếu người làm chứng hoặc người làm chứng không đủ điều kiện (ví dụ: người có quyền lợi liên quan).

    • Văn bản ghi lại di chúc không được xác nhận trong thời gian quy định.

    • Có tranh chấp, mâu thuẫn giữa các người làm chứng hoặc thiếu nhất quán trong nội dung ghi lại.

    Lưu ý khi lập di chúc miệng

    • Luôn đảm bảo có người làm chứng đủ năng lực hành vi dân sự.

    • Ghi chép rõ ràng, chính xác toàn bộ nội dung lời nói của người để lại di chúc.

    • Nhanh chóng thực hiện công chứng hoặc xác nhận theo quy định để tránh rủi ro pháp lý.

    Nếu có thể, nên ưu tiên lập di chúc bằng văn bản có công chứng để đảm bảo tính pháp lý cao, giảm thiểu tranh chấp và tiết kiệm thời gian cho người thừa kế.

    Dịch vụ pháp lý liên quan tại Công ty Luật ACC

    Công ty Luật ACC là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ pháp lý uy tín, trong đó có hỗ trợ tư vấn và soạn thảo di chúc (bao gồm cả di chúc miệng và di chúc văn bản), đảm bảo đúng luật – bảo mật – nhanh chóng.

    Bên cạnh đó, ACC còn cung cấp nhiều dịch vụ pháp lý khác như:

    Liên hệ Công ty Luật ACC

    Văn phòng Quận Tân Bình
    📍 270-272 Cộng Hòa, P.102 Lầu 1 Tòa Nhà NK, Phường 13, Quận Tân Bình, TP.HCM
    🕐 Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (T2 – T7)

    Văn phòng Huyện Củ Chi
    📍 233 Nguyễn Thị Lắng, Ấp Phú Lợi, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP.HCM
    🕐 Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (T2 – T7)

    Tổng đài tư vấn miễn phí: (028) 3811 0987 (20 line)
    Hotline/Zalo: 093 883 0 883
    Email: lshuynhcongdung@gmail.com
    Website: https://congtyaccvietnam.com/

    Câu hỏi thường gặp: Di chúc miệng

    Di chúc miệng là gì?

    Di chúc miệng là hình thức người lập di chúc thể hiện ý chí cuối cùng của mình bằng lời nói trước mặt người làm chứng, thay vì lập thành văn bản. Đây là một hình thức di chúc đặc biệt, chỉ được công nhận trong những trường hợp cực kỳ cấp bách khi người lập di chúc không thể lập di chúc bằng văn bản.

    Khi nào di chúc miệng có hiệu lực?

    Di chúc miệng chỉ có hiệu lực khi người lập di chúc đang trong tình trạng nguy cấp đến tính mạng và không thể lập di chúc bằng văn bản. Điều kiện tiên quyết là phải có ít nhất hai người làm chứng cùng có mặt, cùng nghe và xác nhận ý chí cuối cùng của người lập di chúc. Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày người lập di chúc thể hiện ý chí cuối cùng bằng miệng, những người làm chứng này phải cùng nhau ghi chép lại nội dung di chúc, cùng ký tên hoặc điểm chỉ vào văn bản đó. Sau đó, trong vòng 03 tháng kể từ ngày di chúc miệng được lập (tức là ngày người lập di chúc nói ra ý chí cuối cùng), văn bản ghi chép đó phải được công chứng hoặc chứng thực tại Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc tổ chức hành nghề công chứng.

    Nếu người lập di chúc miệng còn sống và minh mẫn sau thời hạn quy định thì sao?

    Nếu sau 03 tháng kể từ thời điểm người lập di chúc thể hiện ý chí cuối cùng bằng miệng mà người đó vẫn còn sống, minh mẫn, sáng suốt và không có bất kỳ hành động nào để công chứng hoặc chứng thực di chúc, thì di chúc miệng đó mặc nhiên bị hủy bỏ.

    Ai không được làm chứng di chúc miệng?

    Pháp luật quy định những người sau đây không được làm chứng cho việc lập di chúc (kể cả di chúc miệng hay di chúc bằng văn bản): Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan đến nội dung di chúc hoặc liên quan đến người thừa kế. Người chưa đủ 18 tuổi. Người không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ (ví dụ: người bị bệnh tâm thần hoặc mất khả năng nhận thức, làm chủ hành vi).

    Di chúc miệng có rủi ro gì so với di chúc bằng văn bản?

    Di chúc miệng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro và dễ gây tranh chấp hơn di chúc bằng văn bản, đặc biệt là di chúc có công chứng/chứng thực. Các rủi ro bao gồm: Khó khăn trong việc chứng minh tính xác thực của di chúc và ý chí của người lập di chúc. Khó chứng minh tình trạng "nguy cấp đến tính mạng". Nguy cơ hiểu sai, ghi chép sai hoặc bỏ sót nội dung di chúc. Khó khăn trong việc xác định các bên làm chứng có đủ điều kiện hợp lệ hay không. Do đó, nếu có thể, luôn khuyến khích lập di chúc bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực để đảm bảo giá trị pháp lý cao nhất.

    0
    Chỉ đường
    Zalo
    Hotline

    0938830883