Dịch vụ lai dắt tàu biển đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn và hiệu quả cho hoạt động hàng hải tại các cảng biển. Với sự phát triển mạnh mẽ của ngành logistics và thương mại quốc tế, tiềm năng phát triển của dịch vụ này tại Việt Nam là rất lớn, thu hút sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư, bao gồm cả các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, việc thành lập công ty dịch vụ lai dắt tàu biển có vốn nước ngoài là một quy trình phức tạp, đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về pháp luật Việt Nam và các cam kết quốc tế.
Bài viết này của Công ty Luật ACC, với kinh nghiệm dày dặn trong tư vấn đầu tư nước ngoài và thành lập công ty, sẽ cung cấp một cái nhìn tổng quan và chi tiết về các điều kiện, thủ tục cũng như hồ sơ cần thiết để nhà đầu tư nước ngoài có thể thành công trong lĩnh vực này tại Việt Nam.
Tổng Quan Về Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển và Tiềm Năng Đầu Tư
Dịch vụ lai dắt tàu biển là hoạt động sử dụng tàu lai chuyên dụng để hỗ trợ tàu biển khác trong quá trình cập cảng, rời cảng, di chuyển trong vùng nước cảng biển hoặc thực hiện các nghiệp vụ khác trên biển. Đây là một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng dịch vụ cảng biển, góp phần đảm bảo an toàn hàng hải, tối ưu hóa thời gian làm hàng và nâng cao năng lực khai thác cảng.

Thị trường Việt Nam với đường bờ biển dài, nhiều cảng nước sâu và lưu lượng hàng hóa qua cảng ngày càng tăng đang mở ra cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư vào dịch vụ lai dắt tàu biển. Sự tham gia của vốn đầu tư nước ngoài không chỉ mang lại nguồn vốn mà còn cả công nghệ, kinh nghiệm quản lý tiên tiến, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ.
Cơ Sở Pháp Lý Điều Chỉnh Hoạt Động Thành Lập Công Ty Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển Có Vốn Nước Ngoài
Hoạt động đầu tư và thành lập công ty dịch vụ lai dắt tàu biển có vốn nước ngoài tại Việt Nam chịu sự điều chỉnh của nhiều văn bản pháp luật, bao gồm:
- Luật Đầu tư 2020: Quy định về hoạt động đầu tư kinh doanh tại Việt Nam, bao gồm cả đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài.
- Luật Doanh nghiệp 2020: Quy định về việc thành lập, tổ chức quản lý, tổ chức lại, giải thể và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp.
- Bộ luật Hàng hải Việt Nam 2015: Quy định cụ thể về các hoạt động hàng hải, bao gồm dịch vụ lai dắt tàu biển.
- Các Nghị định hướng dẫn thi hành: Ví dụ như Nghị định 31/2021/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đầu tư, Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp.
- Nghị định 160/2016/NĐ-CP (và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế nếu có): Về điều kiện kinh doanh vận tải biển, kinh doanh dịch vụ đại lý tàu biển và dịch vụ lai dắt tàu biển.
- Biểu cam kết dịch vụ của Việt Nam trong WTO: Đặc biệt là các cam kết liên quan đến dịch vụ vận tải biển và dịch vụ phụ trợ vận tải biển. Dịch vụ lai dắt tàu biển (thường được phân loại trong CPC 7214 - Dịch vụ hỗ trợ mọi phương thức vận tải, hoặc các mã chuyên ngành hàng hải khác) là ngành nghề kinh doanh có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài.
Điều Kiện Thành Lập Công Ty Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển Có Vốn Nước Ngoài
Do dịch vụ lai dắt tàu biển là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, đặc biệt khi có yếu tố nước ngoài, nhà đầu tư cần đáp ứng các điều kiện sau:
1. Điều kiện về Tỷ Lệ Sở Hữu Vốn và Hình Thức Đầu Tư
Theo các cam kết của Việt Nam khi gia nhập WTO và pháp luật hiện hành, đối với dịch vụ lai dắt tàu biển:
- Nhà đầu tư nước ngoài được phép thành lập công ty dưới hình thức liên doanh với đối tác Việt Nam.
- Tỷ lệ vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài: Thường không vượt quá 70% vốn điều lệ của doanh nghiệp liên doanh. (Nhà đầu tư cần kiểm tra lại cam kết cụ thể và quy định mới nhất tại thời điểm đầu tư).
2. Điều kiện về Thị Trường (Market Access)
Nhà đầu tư nước ngoài cần tuân thủ các điều kiện tiếp cận thị trường theo quy định của pháp luật Việt Nam và các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
3. Điều kiện về Kinh Doanh Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển
Theo Nghị định 160/2016/NĐ-CP (và các văn bản cập nhật), doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lai dắt tàu biển phải đáp ứng các điều kiện:
- Là doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật.
- Điều kiện về tàu lai dắt:
- Có quyền sử dụng hợp pháp tối thiểu 01 tàu lai dắt.
- Tàu lai dắt phải là tàu biển Việt Nam, có đủ giấy tờ theo quy định (Giấy chứng nhận đăng ký tàu biển, Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường...).
- Phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định của Bộ Giao thông vận tải.
- Điều kiện về thuyền viên và người điều hành:
- Thuyền viên làm việc trên tàu lai dắt phải có giấy chứng nhận khả năng chuyên môn, chứng chỉ chuyên môn phù hợp.
- Người phụ trách bộ phận quản lý khai thác kỹ thuật phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng trở lên chuyên ngành điều khiển tàu biển hoặc khai thác máy tàu biển và có thời gian đảm nhiệm chức danh liên quan từ 03 năm trở lên.
- Điều kiện về tài chính (nếu có quy định cụ thể): Một số trường hợp có thể yêu cầu chứng minh năng lực tài chính.
- Mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp.
Thủ Tục Thành Lập Công Ty Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển Có Vốn Nước Ngoài
Quy trình thành lập công ty dịch vụ lai dắt tàu biển có vốn nước ngoài thường bao gồm các bước chính sau:
Bước 1: Xin cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Đầu Tư (IRC)
Do đây là dự án có vốn đầu tư nước ngoài và hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, nhà đầu tư phải thực hiện thủ tục xin cấp IRC.
- Hồ sơ đề nghị cấp IRC bao gồm (theo Điều 33 Luật Đầu tư 2020):
- Văn bản đề nghị thực hiện dự án đầu tư.
- Tài liệu về tư cách pháp lý của nhà đầu tư (bản sao hộ chiếu/CCCD đối với nhà đầu tư cá nhân; bản sao Giấy chứng nhận thành lập hoặc tài liệu tương đương khác xác nhận tư cách pháp lý đối với nhà đầu tư là tổ chức, hợp pháp hóa lãnh sự).
- Đề xuất dự án đầu tư (nội dung chủ yếu: nhà đầu tư, mục tiêu, quy mô, vốn, địa điểm, thời hạn, tiến độ đầu tư, nhu cầu lao động, đánh giá tác động kinh tế - xã hội, hiệu quả dự án).
- Bản sao báo cáo tài chính 02 năm gần nhất hoặc cam kết hỗ trợ tài chính của công ty mẹ hoặc của tổ chức tài chính, hoặc tài liệu thuyết minh năng lực tài chính của nhà đầu tư.
- Đề xuất nhu cầu sử dụng đất (nếu có); trường hợp dự án không đề nghị Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất thì nộp bản sao thỏa thuận thuê địa điểm hoặc tài liệu khác xác nhận nhà đầu tư có quyền sử dụng địa điểm để thực hiện dự án đầu tư.
- Giải trình về công nghệ sử dụng trong dự án đầu tư đối với dự án thuộc diện thẩm định, lấy ý kiến về công nghệ.
- Hợp đồng BCC (đối với dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC).
- Thỏa thuận liên doanh hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh với đối tác Việt Nam (trong đó nêu rõ tỷ lệ góp vốn).
- Các tài liệu khác liên quan đến điều kiện kinh doanh dịch vụ lai dắt tàu biển.
- Cơ quan có thẩm quyền: Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi đặt trụ sở chính của công ty hoặc Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế (nếu dự án đặt tại các khu này và được phân cấp).
- Thời gian xử lý: 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ (có thể kéo dài nếu cần thẩm định hoặc lấy ý kiến các bộ ngành liên quan).
Bước 2: Thành Lập Doanh Nghiệp và Xin Cấp Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Doanh Nghiệp (ERC)
Sau khi có IRC, nhà đầu tư tiến hành thủ tục thành lập doanh nghiệp.

- Hồ sơ đề nghị cấp ERC bao gồm (Điều 21, 22, 23 Luật Doanh nghiệp 2020):
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu).
- Điều lệ công ty.
- Danh sách thành viên (đối với công ty TNHH hai thành viên trở lên) hoặc danh sách cổ đông sáng lập (đối với công ty cổ phần).
- Bản sao hợp lệ các giấy tờ sau đây:
- Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo pháp luật, thành viên/cổ đông là cá nhân.
- Giấy tờ pháp lý của tổ chức đối với thành viên/cổ đông là tổ chức và văn bản cử người đại diện theo ủy quyền; giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với người đại diện theo ủy quyền của thành viên/cổ đông là tổ chức.
- Giấy Chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) đã được cấp.
- Cơ quan có thẩm quyền: Phòng Đăng ký kinh doanh – Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở chính.
- Thời gian xử lý: 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
Bước 3: Xin Giấy Phép Kinh Doanh Dịch Vụ Lai Dắt Tàu Biển (Nếu có quy định riêng)
Sau khi có ERC, doanh nghiệp cần kiểm tra các quy định chuyên ngành về hàng hải để xin các giấy phép con hoặc đáp ứng các điều kiện kinh doanh cụ thể đối với dịch vụ lai dắt tàu biển theo Nghị định 160/2016/NĐ-CP và các văn bản liên quan. Điều này có thể bao gồm việc đăng ký tàu, thuyền viên, chứng minh năng lực khai thác.
Bước 4: Các Thủ Tục Sau Thành Lập
Sau khi được cấp ERC và đáp ứng các điều kiện kinh doanh, doanh nghiệp cần thực hiện các thủ tục:
- Công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp.
- Khắc dấu pháp nhân (doanh nghiệp tự quyết định và chịu trách nhiệm).
- Mở tài khoản ngân hàng cho doanh nghiệp.
- Đăng ký chữ ký số (token) để kê khai thuế điện tử.
- Kê khai và nộp các loại thuế ban đầu (lệ phí môn bài, đăng ký phương pháp tính thuế GTGT...). Đây là giai đoạn quan trọng mà dịch vụ kế toán thuế chuyên nghiệp có thể hỗ trợ hiệu quả.
- Thực hiện các thủ tục liên quan đến lao động (nếu có sử dụng lao động).
Những Thách Thức và Lưu Ý Cho Nhà Đầu Tư Nước Ngoài
- Rào cản pháp lý: Lĩnh vực lai dắt tàu biển là ngành nghề có điều kiện với nhiều quy định chuyên ngành phức tạp.
- Cam kết WTO: Việc nắm rõ và tuân thủ các cam kết về tỷ lệ sở hữu vốn và điều kiện thị trường là bắt buộc.
- Tìm kiếm đối tác Việt Nam: Việc lựa chọn đối tác liên doanh uy tín và phù hợp là yếu tố quan trọng.
- Đầu tư ban đầu lớn: Chi phí đầu tư tàu lai dắt và trang thiết bị hiện đại thường khá cao.
- Thủ tục hành chính: Quá trình xin các giấy phép có thể kéo dài và đòi hỏi sự chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng.
Dịch Vụ Hỗ Trợ Chuyên Nghiệp Của Công Ty Luật ACC
Việc thành lập công ty dịch vụ lai dắt tàu biển có vốn nước ngoài là một quy trình phức tạp, đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về pháp luật đầu tư, doanh nghiệp và hàng hải. Công ty Luật ACC với đội ngũ luật sư và chuyên viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ nhà đầu tư trong suốt quá trình này:
- Tư vấn toàn diện: Đánh giá tính khả thi của dự án, tư vấn về điều kiện pháp lý, tỷ lệ sở hữu vốn, hình thức đầu tư phù hợp.
- Soạn thảo và chuẩn bị hồ sơ: Hỗ trợ chuẩn bị đầy đủ và chính xác bộ hồ sơ xin cấp IRC, ERC và các giấy phép liên quan.
- Đại diện thực hiện thủ tục: Thay mặt nhà đầu tư làm việc với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Hỗ trợ pháp lý sau thành lập: Tư vấn các vấn đề liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp, hợp đồng, lao động, thuế.
- Chi phí dịch vụ minh bạch, hợp lý: Tham khảo bảng giá dịch vụ thành lập doanh nghiệp và bảng giá dịch vụ kế toán thuế của chúng tôi.
Kết Luận
Thành lập công ty dịch vụ lai dắt tàu biển có vốn nước ngoài tại Việt Nam mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng, hiểu rõ các quy định pháp luật và có sự đồng hành của một đơn vị tư vấn pháp lý chuyên nghiệp như Công ty Luật ACC sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu rủi ro, tiết kiệm thời gian và nhanh chóng triển khai hoạt động kinh doanh hiệu quả.
CÔNG TY LUẬT ACC – Đồng Hành Cùng Thành Công Của Bạn.
VĂN PHÒNG QUẬN TÂN BÌNH 270-272 Cộng Hòa, P.102 Lầu 1 Tòa Nhà NK, Phường 13, Quận Tân Bình, TP.HCM Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00AM – 5:00 PM)
VĂN PHÒNG HUYỆN CỦ CHI 233 Nguyễn Thị Lắng, Ấp Phú Lợi, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP.HCM Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00AM – 5:00 PM)
Tổng đài – Hotline – Email Tổng đài tư vấn miễn phí: (028) 3811 0987 (20 line) Hotline: 093 8830 883