Việt Nam, với nền kinh tế đang phát triển năng động và môi trường đầu tư hấp dẫn, ngày càng thu hút lượng lớn nhà đầu tư và chuyên gia nước ngoài. Tuy nhiên, việc tuân thủ các quy định pháp luật Việt Nam, đặc biệt là về nghĩa vụ thuế, thủ tục hoàn thuế và các nghĩa vụ khác khi làm việc và đầu tư tại đây là một thách thức không nhỏ. Hệ thống pháp luật về thuế của Việt Nam khá phức tạp và thường xuyên có sự thay đổi, đòi hỏi các nhà đầu tư và người lao động nước ngoài phải có sự am hiểu sâu sắc để tránh những rủi ro và phạt vi phạm.
Việc hiểu rõ các loại thuế áp dụng, quy trình kê khai, nộp thuế và hoàn thuế, cùng với các nghĩa vụ khác liên quan đến hoạt động đầu tư và lao động, sẽ giúp nhà đầu tư và người nước ngoài hoạt động hiệu quả, minh bạch và tuân thủ pháp luật.
Các văn bản pháp luật chính điều chỉnh bao gồm:
-
Luật Quản lý thuế 2019
-
Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008 (đã sửa đổi, bổ sung)
-
Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (đã sửa đổi, bổ sung)
-
Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 (đã sửa đổi, bổ sung)
-
Luật Đầu tư 2020
-
Luật Kinh doanh bất động sản 2014 (đã sửa đổi, bổ sung)
-
Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016
-
Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết của Chính phủ và Bộ Tài chính.
Bài viết này sẽ tư vấn chi tiết về các nghĩa vụ thuế, thủ tục hoàn thuế và các nghĩa vụ khác mà nhà đầu tư và người lao động nước ngoài cần lưu ý khi làm việc và đầu tư tại Việt Nam.
Các Nghĩa Vụ Thuế Cơ Bản
Nhà đầu tư và người lao động nước ngoài tại Việt Nam có thể phải chịu một số loại thuế chính sau đây:

Thuế Thu Nhập Doanh Nghiệp (CIT)
-
Đối tượng áp dụng: Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) hoạt động tại Việt Nam, hoặc các tổ chức nước ngoài có thu nhập phát sinh tại Việt Nam (bao gồm cả thu nhập từ kinh doanh và thu nhập từ chuyển nhượng vốn, tài sản).
-
Thuế suất phổ biến:
-
20% đối với các hoạt động sản xuất kinh doanh thông thường.
-
Ưu đãi thuế: Nhiều dự án đầu tư, đặc biệt là trong các lĩnh vực khuyến khích đầu tư, công nghệ cao, khu công nghiệp/khu kinh tế, có thể được hưởng các ưu đãi về CIT như:
-
Thuế suất ưu đãi (ví dụ: 10%, 15% trong một thời gian nhất định).
-
Miễn thuế (ví dụ: 2 năm, 4 năm).
-
Giảm thuế (ví dụ: 50% trong 4 năm, 9 năm).
-
Điều kiện để được hưởng ưu đãi thuế CIT thường liên quan đến quy mô vốn đầu tư, lĩnh vực, địa bàn đầu tư, và công nghệ sử dụng.
-
-
-
Kỳ tính thuế: Theo năm dương lịch hoặc năm tài chính.
-
Kê khai và nộp: Doanh nghiệp tự kê khai và nộp thuế theo quý tạm tính, quyết toán theo năm.
Thuế Thu Nhập Cá Nhân (PIT)
-
Đối tượng áp dụng: Cá nhân nước ngoài có thu nhập phát sinh tại Việt Nam, bao gồm thu nhập từ tiền lương, tiền công, đầu tư vốn, chuyển nhượng vốn, bất động sản, v.v.
-
Phân loại:
-
Cá nhân cư trú: Là người có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên trong một năm dương lịch hoặc 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam, hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam (có đăng ký thường trú hoặc thuê nhà ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê từ 183 ngày trở lên).
-
Chịu thuế trên toàn bộ thu nhập phát sinh tại Việt Nam và ngoài Việt Nam.
-
Thuế suất lũy tiến từng phần từ 5% đến 35% đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công.
-
-
Cá nhân không cư trú: Là người không đáp ứng các điều kiện của cá nhân cư trú.
-
Chịu thuế trên thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
-
Thuế suất 20% đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công.
-
-
-
Kỳ tính thuế: Theo tháng hoặc theo quý, quyết toán theo năm.
-
Kê khai và nộp: Doanh nghiệp chi trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay cho người lao động. Cá nhân tự quyết toán nếu có nhiều nguồn thu nhập hoặc có yêu cầu hoàn thuế.
Thuế Giá Trị Gia Tăng (VAT)
-
Đối tượng áp dụng: Hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng ở Việt Nam (trừ các đối tượng không chịu thuế VAT).
-
Thuế suất phổ biến:
-
0%: Đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.
-
5%: Đối với một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu (nước sạch, nông sản chưa qua chế biến, dịch vụ y tế, giáo dục...).
-
10%: Đối với hầu hết các hàng hóa, dịch vụ khác.
-
-
Phương pháp tính thuế: Phương pháp khấu trừ (phổ biến) hoặc phương pháp trực tiếp.
-
Kỳ tính thuế: Theo tháng hoặc theo quý.
-
Kê khai và nộp: Doanh nghiệp kê khai và nộp thuế VAT theo kỳ.
Thuế Nhà Thầu Nước Ngoài (FCT)
-
Đối tượng áp dụng: Tổ chức, cá nhân nước ngoài không có tư cách pháp nhân tại Việt Nam, nhưng có thu nhập phát sinh tại Việt Nam từ việc cung cấp dịch vụ, hàng hóa, chuyển nhượng bản quyền, lãi tiền vay, v.v.
-
Tính chất: Là sự kết hợp của CIT và VAT khấu trừ tại nguồn.
-
Thuế suất: Tùy thuộc vào loại hình thu nhập và ngành nghề kinh doanh (ví dụ: xây dựng, lắp đặt có thuế suất VAT và CIT khác nhau).
-
Kê khai và nộp: Tổ chức, cá nhân Việt Nam trả tiền cho nhà thầu nước ngoài có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế thay.
Các Loại Thuế Khác
-
Thuế môn bài (Lệ phí môn bài): Áp dụng hàng năm đối với các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh (mức nộp phụ thuộc vào vốn đăng ký hoặc doanh thu).
-
Thuế tài nguyên: Đối với hoạt động khai thác tài nguyên thiên nhiên.
-
Thuế bảo vệ môi trường: Đối với các sản phẩm, hàng hóa gây tác động xấu đến môi trường.
-
Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp: Đối với việc sử dụng đất không phải đất nông nghiệp.
-
Thuế xuất nhập khẩu: Đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới Việt Nam.
Thủ Tục Hoàn Thuế
Việt Nam có chính sách hoàn thuế cho các trường hợp cụ thể để khuyến khích đầu tư và sản xuất kinh doanh.

Hoàn Thuế Giá Trị Gia Tăng (VAT)
Các trường hợp được hoàn thuế VAT phổ biến:
-
Dự án đầu tư mới: Doanh nghiệp có dự án đầu tư mới đang trong giai đoạn đầu tư, chưa đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh mà số thuế VAT đầu vào lũy kế chưa được khấu trừ đạt ngưỡng nhất định (ví dụ: từ 300 triệu đồng trở lên).
-
Xuất khẩu: Doanh nghiệp xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ trong kỳ mà số thuế VAT đầu vào chưa được khấu trừ lớn hơn số thuế VAT đầu ra (số thuế âm).
-
Hàng hóa, dịch vụ dùng cho đối tượng không chịu thuế VAT: Ví dụ: xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp chưa qua chế biến.
-
Chấm dứt hoạt động: Doanh nghiệp giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động có số thuế VAT nộp thừa hoặc chưa được hoàn.
Quy trình hoàn thuế VAT:
-
Nộp hồ sơ đề nghị hoàn thuế: Hồ sơ bao gồm: Giấy đề nghị hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước (theo mẫu), tờ khai thuế VAT, bảng kê hóa đơn chứng từ mua vào/bán ra, các tài liệu liên quan đến dự án đầu tư hoặc hợp đồng xuất khẩu.
-
Cơ quan tiếp nhận: Cục Thuế quản lý trực tiếp doanh nghiệp.
-
Thẩm định hồ sơ: Cơ quan thuế sẽ kiểm tra hồ sơ, có thể yêu cầu giải trình, bổ sung hoặc tiến hành thanh tra, kiểm tra tại trụ sở doanh nghiệp.
-
Ra quyết định hoàn thuế: Nếu đủ điều kiện, cơ quan thuế sẽ ra Quyết định hoàn thuế và thực hiện hoàn trả tiền thuế vào tài khoản của doanh nghiệp.
-
Thời hạn xử lý:
-
Đối với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau: 06 ngày làm việc.
-
Đối với hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau: 40 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
-
Thời hạn thực tế có thể dài hơn do quá trình kiểm tra, thanh tra.
-
Hoàn Thuế Thu Nhập Cá Nhân (PIT)
-
Đối tượng được hoàn: Cá nhân có số thuế PIT đã nộp thừa hoặc cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công trong năm nhưng thuộc diện ủy quyền quyết toán hoặc tự quyết toán mà có số thuế nộp thừa sau khi quyết toán.
-
Điều kiện hoàn:
-
Có thu nhập chịu thuế nhưng số thuế đã nộp lớn hơn số thuế phải nộp.
-
Có mã số thuế.
-
-
Quy trình: Cá nhân (hoặc tổ chức chi trả thu nhập được ủy quyền) nộp hồ sơ quyết toán thuế và đề nghị hoàn thuế tại cơ quan thuế quản lý trực tiếp.
Các Nghĩa Vụ Khác Của Nhà Đầu Tư/Người Nước Ngoài
Ngoài nghĩa vụ thuế, nhà đầu tư và người nước ngoài còn có các nghĩa vụ quan trọng khác:

Nghĩa Vụ Về Giấy Phép và Đăng Ký
-
Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC): Nhà đầu tư nước ngoài phải có IRC cho dự án đầu tư của mình.
-
Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC):: Công ty phải có ERC hợp lệ.
-
Giấy phép lao động: Người nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải có Giấy phép lao động (trừ các trường hợp miễn cấp).
-
Visa/Thẻ tạm trú: Đảm bảo có visa hoặc thẻ tạm trú hợp lệ với mục đích cư trú tại Việt Nam.
Nghĩa Vụ Về Lao Động
-
Tuân thủ Bộ luật Lao động: Doanh nghiệp phải tuân thủ các quy định về hợp đồng lao động, tiền lương, thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, an toàn lao động, giải quyết tranh chấp lao động, v.v.
-
Bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp: Đóng bảo hiểm bắt buộc cho người lao động nước ngoài thuộc đối tượng tham gia (theo quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội).
Nghĩa Vụ Về Quản Lý Ngoại Hối
-
Tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (DICA): Mọi giao dịch liên quan đến vốn đầu tư trực tiếp (góp vốn, vay vốn nước ngoài, chuyển lợi nhuận ra nước ngoài, chuyển nhượng vốn) phải được thực hiện thông qua DICA.
-
Báo cáo Ngân hàng Nhà nước: Thực hiện báo cáo định kỳ tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định.
Nghĩa Vụ Về Báo Cáo
-
Báo cáo đầu tư: Doanh nghiệp FDI phải thực hiện chế độ báo cáo định kỳ (tháng, quý, năm) về tình hình hoạt động đầu tư cho Sở Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Kế hoạch và Đầu tư (hoặc Ban quản lý khu công nghiệp/khu kinh tế).
-
Báo cáo tài chính: Nộp báo cáo tài chính đã được kiểm toán (đối với doanh nghiệp FDI) cho cơ quan thuế và cơ quan thống kê.
Dịch Vụ Hỗ Trợ Pháp Lý Toàn Diện Từ CÔNG TY LUẬT ACC
Việc tuân thủ các nghĩa vụ thuế, thủ tục hoàn thuế và các nghĩa vụ pháp lý khác tại Việt Nam là một thách thức lớn đối với nhà đầu tư và người nước ngoài do sự phức tạp và thường xuyên thay đổi của hệ thống pháp luật. Sai sót có thể dẫn đến các khoản phạt hành chính, truy thu thuế và ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh.
CÔNG TY LUẬT ACC tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ tư vấn và hỗ trợ toàn diện về thuế và các nghĩa vụ pháp lý cho nhà đầu tư và người nước ngoài tại Việt Nam chuyên nghiệp, uy tín tại TP.HCM (Quận Tân Bình, Huyện Củ Chi) và các tỉnh thành lân cận. Chúng tôi cam kết đồng hành cùng bạn trong mọi khía cạnh:
-
Tư vấn thuế chuyên sâu:
-
Tư vấn về các loại thuế áp dụng, thuế suất, ưu đãi thuế phù hợp với từng lĩnh vực và hình thức đầu tư.
-
Tư vấn về thuế thu nhập cá nhân cho người nước ngoài (xác định cá nhân cư trú/không cư trú, cách tính thuế, quyết toán thuế).
-
Tư vấn về thuế nhà thầu, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu và các loại thuế khác.
-
-
Hỗ trợ kê khai và nộp thuế:
-
Soạn thảo và nộp các loại tờ khai thuế định kỳ (tháng, quý, năm).
-
Thực hiện quyết toán thuế cuối năm cho doanh nghiệp và cá nhân.
-
Hỗ trợ đăng ký mã số thuế cho doanh nghiệp và cá nhân.
-
-
Thực hiện thủ tục hoàn thuế:
-
Tư vấn điều kiện và quy trình hoàn thuế VAT, PIT.
-
Soạn thảo hồ sơ đề nghị hoàn thuế và đại diện làm việc với cơ quan thuế để đẩy nhanh quá trình hoàn thuế.
-
-
Tư vấn và hỗ trợ các nghĩa vụ khác:
-
Tư vấn về quản lý ngoại hối, tài khoản vốn đầu tư trực tiếp (DICA).
-
Hỗ trợ lập và nộp các báo cáo đầu tư định kỳ.
-
Tư vấn về pháp luật lao động, bảo hiểm xã hội cho người lao động nước ngoài.
-
Hỗ trợ xin Giấy phép lao động, visa, thẻ tạm trú cho người nước ngoài.
-
Tư vấn và hỗ trợ các thủ tục liên quan đến Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (IRC) và Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (ERC), bao gồm cả việc thành lập công ty (https://congtyaccvietnam.com/thanh-lap-cong-ty/) và bảng giá dịch vụ thành lập doanh nghiệp (https://congtyaccvietnam.com/bang-gia-dich-vu-thanh-lap-doanh-nghiep/).
-
Để hiểu rõ hơn về các dịch vụ kế toán và thuế chuyên nghiệp của chúng tôi, bạn có thể tham khảo tại: https://congtyaccvietnam.com/ke-toan-thue/ và bảng giá dịch vụ kế toán thuế của chúng tôi tại: https://congtyaccvietnam.com/bang-gia-dich-vu-ke-toan-thue/.
Thông tin liên hệ CÔNG TY LUẬT ACC:
-
Văn phòng Quận Tân Bình: 270-272 Cộng Hòa, P.102 Lầu 1 Tòa Nhà NK, Phường 13, Quận Tân Bình, TP.HCM
-
Văn phòng Huyện Củ Chi: 233 Nguyễn Thị Lắng, Ấp Phú Lợi, Xã Tân Phú Trung, Huyện Củ Chi, TP.HCM
-
Giờ làm việc: 8:00 – 17:00 (8:00 AM – 5:00 PM)
-
Tổng đài tư vấn miễn phí: (028) 3811 0987 (20 line)
-
Hotline: 093 883 0 883
-
Email liên hệ: lshuynhcongdung@gmail.com
-
Website: https://congtyaccvietnam.com/
Kết Luận
Việc nắm vững và tuân thủ các nghĩa vụ thuế, thủ tục hoàn thuế và các nghĩa vụ khác là yếu tố then chốt để các nhà đầu tư và người nước ngoài hoạt động thành công và bền vững tại Việt Nam. Sự phức tạp của hệ thống pháp luật đòi hỏi sự cẩn trọng và kiến thức chuyên môn.
Với kinh nghiệm dày dặn và đội ngũ chuyên gia pháp lý, kế toán, thuế chuyên nghiệp, CÔNG TY LUẬT ACC cam kết mang đến sự hỗ trợ toàn diện, giúp bạn an tâm thực hiện các nghĩa vụ của mình tại Việt Nam một cách hiệu quả và đúng luật.
Bạn đang có thắc mắc về nghĩa vụ thuế hay cần hỗ trợ các thủ tục pháp lý khi làm việc và đầu tư tại Việt Nam? Đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chuyên sâu nhé!